‘오르테케’(산염소)는 관절이 구부러지는 산염소 모양의 작은 나무 인형으로, ‘다울마즈’라고 불리는 전통 북 위에 장치된다. 본래 오르테케 공연은 인형의 춤과, 음악, 연극으로 구성된다. 연주자의 음악이 시작되면 산염소 인형은 박자에 맞추어 춤을 춘다. 춤추는 산염소의 비밀은 전통기타 ‘돔브라’ 연주자의 손가락과 연결된 실이다.
В казахской традиционной культуре «Ортеке» («горный козёл») представляет собой гибкую деревянную фигурку горного козла, помещенную на традиционный барабан, называемый «дауылпаз». Оригинальность «Ортеке» заключается в комбинации театрального представления, музыки и кукольного танца. При игре фигурка делает забавные танцующие движения на твердой поверхности кожи барабана в такт ритму музыки, исполняемой музыкантом. Фигурка начинает двигаться от движения нитей, прикрепленных к пальцам музыканта, играющего на домбре (казахский музыкальный инструмент).
Казак салт маданиятындагы “Ортеке” (“тактеке”) жыгачтан жонуп жасалат жана ал добулбаска («дауылпаз») жайгаштырылат. «Ортекенин» өзгөчөлүгү - театр оюндарынын, музыка жана куурчак бийинин жыйындысы. Тактеке ыр ыргагы менен добулбастын (барабандын) бетинде көрөрмандардын күлкүсүн келтирген кыймылдарды жасайт. Тактекенин жиби домбра (казак музыкалык аспап) ойногон ырчынын колуна байланат, жана ал күү ойногон сайын кыймылдай баштайт.
말 사육에서 봄에 실시하는 의례는 세 가지가 있다. 먼저 ‘비에 바일라우’는 젖을 내는 암말을 무리에서 떼어놓는 의례를 말하는데, ‘첫 젖 짜기 의례’라고도 부른다. 다음은 종마를 무리에 붙여놓는 의례로 ‘아이그르 코수’ 혹은 ‘종마의 결혼’이라고 부른다. 세 번째는 말젖의 전통 가공음료인 ‘쿠므스’를 만들기 시작하는 의례인데 ‘쿠므스 무른드크’ 혹은 ‘첫 쿠므스의 의례’라고 부른다. 사진은 젖을 주는 암말을 무리에서 떼어놓는 장면과 종마를 암말 무리에 붙이는 모습이다.
Элемент включает в себя три календарных праздничных обряда: «бие байлау» – отделение дойных кобылиц от косяка или «праздник первой дойки», «айгыр косу» – присоединение жеребца к табуну или «свадьба жеребца». «Кымыз мурындык» – начало приготовления и употребления кумыса или «праздник первого кумыса». На фотографии изображен обряд отделения дойных кобылиц от косяка или «первая дойка», а также жеребец уходит со своим табуном в степь.
Бул майрам үч календардык бөлүктөн турат: «бие байлау» - бээни аттан бөлүү же “биринчи саан майрам”, «айгырга кошуу» – бээлердин үйүргө кошулушу же “бээлерди куутка киргизүү”. «Кымыз мурындык» – кымыз даярдоо же болбосо “биринчи кымыз майрамы”. Сүрөттө бээлерди аттардан бөлүү же болбосо “биринчи саан” жана айгыр үйүрү менен талаага кетип бараткан учуру көрсөтүлгөн.
돔브라는 2개의 현으로 되어있으며 과일 배의 형상을 띠고 있다. 목이 얇으며 머리에는 두 개의 감개가 있다. 하나의 나무를 도려내어 만들어져 깊은 울림 소리를 낸다. 제작할 때는 먼저 도끼로 나무를 대강 잘라낸 뒤 건조시킨 후에 본격적인 작업이 시작된다. 마지막 단계에서 자개, 은, 상골(象骨) 등으로 겉을 장식한다. 사진은 돔브라 제작의 초반 단계이다.
Домбыра – традиционный казахский музыкальный инструмент и предмет материальной культуры. Домбра состоит из двух струн, имеет грушевидную форму с вытянутой тонкой шеей и головкой с двумя штифтами. Инструмент выдалбливается из цельного куска дерева, и имеет глубокое бархатное звучание. Из куска древесины мастер топором вырубает болванку. При этом она вырубается поэтапно, и после каждого этапа обработки ее сушат. Затем начинаются основные работы (изготовление грифа колков, деки, сборки всех элементов, покрытию маслом или лаком корпуса). Наконец, инструмент декорируется инкрустациями из перламутра, серебра или слоновой кости. На фотографии представлен один из первых этапов-вырубания болванки.
Домбра - казак салтындагы музыкалык аспап жана материалдык маданиятка кирет. Домбра эки кылдан турат: алмурут сымал бир узун ичке моюн менен башында эки казыктары бар. Бул аспап карагайдан же өрүктөн чабылат жана андан жумшак, жагымдуу үн чыгат. Жыгачты чаап алгандан кийин, ал кургатылат.
Андан кийин негизги иш башталат (баскычтарын даярдоо, бардык элементтерин топтоп, жана анын тулку бою май же лак менен сырдалат). Акырында, аспап күмүш же пилдин сөөгү менен кооздолот. Сүрөттө алгачкы кадамдар көрсөтүлгөн.
키이즈 바수는 전통 펠트원단 제조 방법을 말한다. 전통 펠트는 양, 낙타, 염소 등의 털에 압력을 가해 만든다. 전통 펠트의 예술적 질은 제작 기술에 따라 달라진다. 카자흐스탄에서는 주로 두 가지 종류의 전통 펠트를 제작해왔다. 사진은 털을 서로 엉키게 하는(축융) 모습이다.
Киіз басу - традиция изготовления войлока. Войлок изготавливается из овечьей, верблюжьей или козьей шерсти посредством валяния. Художественные особенности изготовления изделий из войлока зависят от технологии их производства. Казахи использовали два основных типа войлока, которые отличались по своему методу изготовления и функционального назначения. На фотографии же изображен процесс валяния, а именно чес шерсти.
Кийиз басуу - кийиз жасап чыгаруу салт. Кийиз койдун, төөнүн же эчкинин жүнүнөн жасалат. Кийизден жасалчу буюмдардын көркөмдүк өзгөчөлүктөрү өндүрүш технологиясына байланыштуу. Казактар кийиздин эки түрүн колдонгон, алардын ыкмасы бири-биринен айырмаланып турат. Сүрөттө кийизди жасоо ыкмалары көрсөтүлгөн.
‘아이트스’는 아큰(음송시인)들이 여러 사람 앞에서 전통 기타인 돔브라를 연주하며 시가를 즉흥 낭송하는 것을 뜻한다. 아이트스는 카자흐스탄의 구전문학 중 하나로, 시를 연주에 맞추어 길게 늘어뜨리는 것이 특징이다. ‘아큰’들은 사전 준비 없이 그 자리에서 서로 답가를 이어가는데, 형식은 진지한 철학적 사색과 해학, 비판 등으로 다양하다. 아큰들은 누가 더 재치 있고 독창적인가로 경쟁한다.
Айтыс – это импровизированное песенно-поэтическое состязание акынов – поэтов-певцов, которые с домброй в руке пели перед публикой. Это одна из традиционных форм казахского устного народного творчества в виде чтения стихов нараспев.
Акыны состязаются друг с другом без предварительной подготовки, сиюминутно сочиняя взаимные стихи-ответы на волнующие общество вопросы. Глубокие философские размышления в остроумно-игристой манере часто переходят в форму стихотворного высмеивания и критики. Акыны соревнуются в находчивости и оригинальности.
Айтыш - бул акындардын өз чыгармачылык кудуретин, чеберчилигин сыноо үчүн өз ара мелдеш. Акындар эл алдында домбрасы менен ырдашат. Бул казак элдик оозеки чыгармачылыгы ыр түрүндө ырдалат. Акындар эл алдында даярдыгы жок эле коомчулукту тынчсыздандырып жаткан маселелер жөнүндө айтышышат. Адатта, философиялык ойлор жана сындар ыр түрүндө берилет. Акындар оригиналдуулугу жана шыгы менен атаандашышат.
카자흐스탄어로 ‘제르게를리크’(보석공예예술)는 전통적인 은제품 제작과 관련된 지식과 경험을 뜻한다. 카자흐스탄에서는 오래 전부터 은으로 반지, 팔찌, 귀걸이, 목걸이, 버클 등을 만들어왔다. 그 중에서도 특히 문양이 조각된 은잔, 은접시, 은주전자 등 은식기류가 매우 귀한 것으로 여겨진다.
Ювелирное искусство (каз. «зергерлік») – знания и навыки в области традиционного казахского искусства изготовления серебряных изделий. С древних времен изготавливаются различные изделия из серебра: кольца, перстни, серьги, бусы, браслеты, кулоны, застежки и многое другое. Особенно высоко ценились драгоценные серебряные посуды, такие как кувшины, миски, кружки, украшенные гравированными изображениями.
Кымбат баалуу зергерчилик (каз. «зергерлік») - күмүш буюмдарды жасоодогу салттуу казак зергерчилик боюнча билимдер жана көндүмдөр. Байыркы жылдардан бери, күмүштөн ар кандай буюмдар жасалган: шакектер, сөйкөлөр, чачпактар, билерик жана дагы көп нерселер. Айрыкча күмүш идиштер жогору бааланган: табактар, кумгандар жана чынылар.
‘케스테’는 다양한 색상의 실로 하는 전통 수공예 자수를 말한다. ‘케스테’는 어원상 ‘체계’를 뜻한다. 40가지 이상의 다양한 자수 방법이 있다. 다양한 자수 방식들은 국립박물관이나 명절 행사에서 시연되곤 한다. 사진은 전통 자수공예로 장식한 모습이다.
Кесте – традиционная казахская ручная вышивка разноцветными нитками при помощи игл или крючка біз/ілгек/ілме и пялец кергіш. Семантика казахского слова кесте переводится как схема. Существует около 40 сложных и простых видов казахской вышивки. Широкое видовое разнообразие вышивки представлено в юртах в дни празднования обновления природы – Наурыза, Государственных музеях. На фотографии представлены вещи интерьера, которые украшены казахской вышивкой.
Кесте - казак салтындагы ийне же илгичтер менен ар түстүү жип менен сайылган саймалар bіz /іlgek/ іlme жана колго кергіш. Казак сөздүгүндө “кесте” - схема деп которулган. Казак саймаларынын татаал жана жөнөкөй 40 түрү бар. Саймалардын ар кандай түрлөрү Нооруз майрамында боз үйлөрдө жана мамлекеттик тарых музейинде көрсөтүлөт. Сүрөттө казак сайма менен кооздолгон кездеме көрсөтүлгөн.
‘베샤타르’라는 단어는 ‘얼굴을 드러내는 것’을 의미한다. 단어의 의미처럼 혼인 의례 중에서도 신부가 얼굴을 드러내는 의례를 베샤타르라고 부른다. 신랑이 결혼식 전까지는 신부의 얼굴을 볼 수 있는 경우가 거의 없던 과거에 생겨난 의례이다. 가수가 ‘베샤타르’라는 전통 노래를 부르기 시작하면 신랑의 친척들이 신부와 인사하는데, 이때 신부는 만나는 사람마다 허리를 굽히며 감사를 표하고 그에 대한 답으로 신랑의 친척들은 신부에게 자신들이 어떤 선물을 준비해왔는지 말한다.
Красивый обычай «беташар» (дословно «открывание лица») представляет собой церемонию открывания лица невесты. Обычай возник из того, что в старину жених редко видел свою нареченную до свадьбы. Невеста, облаченная в лучший наряд, с закрытым лицом должна быть впервые представлена жениху и его родственникам.
Джигит-импровизатор начинал традиционную бытовую песню «Беташар». Вслед за этим невесте представляли родственников мужа, каждому из которых она отдавала поклон. В ответ на это близкие родственники объявляли о своих подарках новой невесте.
Салт «беташар» (сөзмө-сөз “бетин ачуу”) – күйөөгө чыкчу кыздын жүзүн ачуу аземи болуп саналат. Илгери жигит үйлөнүү тоюна чейин чанда гана кызды көргөндүктөн ушул салт келип чыккан. Кыз эң татына кийимдерди кийип, бетин ачпай биринчи күйөөсүнө жана анын туугандарына көрсөтүлгөн. Акын жигит салттуу «Бетачар» ырын аткарган. Андан кийин, кыз күйөөсүнүн ар бир туугандарына жүгүнгөн. Күйөөсүнүн туугандары ага жооп катары белек тартуулашкан.
과일 배 모양 몸통과 길고 얇은 목을 가진 2현 기타 ‘돔브라’의 연주곡을 ‘돔브라 큐이’라고 부른다. 큐이 연주의 진정한 의미는 창조주를 대하는 성결한 자세와 내적 조화의 추구이다. 카작인들은 큐이가 최고신 ‘텐그리’의 속삭임이라고 말하곤 한다.
Казахский традиционный домбровый кюй (каз. «күй») - инструментальная пьеса, исполняемая на домбре – традиционном музыкальном инструменте грушевидной формы с двумя струнами и длинной шеей. Истинный смысл исполнения кюя восходит к сакральным отношениям с Творцом и стремлению к установлению внутренней гармонии личности. Казахи говорят «Күй - Tәңірдің сыбыры» («Кюй – это шёпот Тенгри»).
Казактардын салттуу домбра күүсү (каз. «күй») - домбра менен аткарган чыгарма. Домбра салттуу музыкалык аспап: алмурут сымал, эки кылдуу жана узун мойну менен. Күүнүн чыныгы мааниси - инсандын ички дүйнө шайкештигине жетүү жана Жараткан менен ыйык мамиледе болуу. Казактар «Күй - Tеңирдин үнү» деп айтышат («Кюй –Тенгринин шыбыры»).
아스크 놀이는 아이들의 전통 놀이 중 하나이다. ‘아스크’는 양 같은 유제동물의 발목 뼈를 의미한다. 놀이를 하기 위해 필요한 아스크의 개수는 놀이 종류에 따라 다르다. 보통 놀이를 할 때는 각자가 10개 정도의 아스크를 가지고 있어야 하며 그 중 하나만 던질 때 사용하는데, 그것을 ‘사카’라고 부른다. 색으로 칠해 다른 아스크들과 구분하는 경우가 많다. 대개 가장 큰 것을 사카로 정한다. 사진은 아스크 놀이를 하는 모습이다.
Игры с асыками относят к категории традиционных детских игр. «Асық» – таранная кость баранов и реже другого мелкого рогатого скота Количество асыков варьируется и зависит от варианта игры. Каждый игрок имеет биту «сака», которую обычно выбирают из наиболее крупных асыков, нередко окрашивая в яркий цвет. Кроме биты игроку необходимо было иметь не менее десяти асыков. На фотографии дети играют с асыками.
Асыктар менен ойноо - бул элдик салттык балдар оюну. «Асык» - кой жана башка майда малдардын чүкөсү. Чүкөнүн саны оюнга байланыштуу. Ар бир оюнчунун ачык түскө боегон сакасы болот.
Мындан тышкары оюнчунун жок дегенде ондон ашык чүкөсү болушу керек. Сүрөттө балдар чүкө (асык) менен ойноп жатышат.
‘얇은 빵’은 문화적 정체성과 각 공동체 간의 상호 존중의 기반이 된다. 얇은 빵을 굽는 방식은 각 공동체마다 다르다. 모든 지역이 공통적으로 얇은 빵을 만드는 장소를 성스럽게 여겼다. 카자흐스탄에서는 장례식에서 얇은 빵을 구우면 신의 심판을 기다리는 동안 뜨거운 태양으로부터 영혼을 지켜준다고 믿었다. 얇은 빵은 구운 곳을 지나가는 모든 사람들에게 대접했다. 사진은 얇은 빵의 반죽을 빚는 모습이다.
Традиция тонкого хлеба является символом распространения культурной идентичности и служит выражением взаимного уважения между сообществами. Приготовление тонкого хлеба несет большое разнообразие социальных и культурных функций для своих общин, с точки зрения его использования в особых случаях и в связи с переходами между сезонами. Сообщества считают, что место для приготовления тонкого хлеба священное. В Казахстане общины считают, что приготовление тонкого хлеба на похоронах помогает умершему получить защиту от палящего солнца при ожидании решения Бога. В ходе приготовления тонкого хлеба его раздают всем прохожим как знак гостеприимства. На фотографии изображен процесс изготовления тонкого хлеба.
Уламыш боюнча, калама маданий өзгөчөлүктөрдү жана жамааттардын ортосундагы өз ара сый-урматты көрсөтүп туруунун символу болуп эсептелет. Жамааттар үчүн калама жасоо ар кандай коомдук жана маданий иш-чараларды аткарат. Ал өзгөчө учурларда, ар бир мезгилдин экинчи мезгилге өткөндө жасалат. Жамааттар калама жасалчу жерди ыйык деп ишенишет. Казакстанда, коомчулук каза болгон адамга нан даярдоо, бул каза болгон адамга Кудайдын чечимин күтүп турганда күндөн коргонуу үчүн жардам берет деп ишенет. Нанды меймандостуктун белгиси катары бардык жолоочуларга таратат. Сүрөттө жасоо ыкмалары көрсөтүлгөн.
‘코르쿠트 아타’는 투르크 민족의 전설적인 시인이자 현자, 이야기꾼, ‘코브즈’라는 악기의 개발자이다. ‘코르쿠트 아타’와 관련된 유산은 아제르바이잔, 터키, 투르크메니스탄 등 투르크어계 나라들에서 전승되고 있다. 사진은 ‘코브즈’를 연주하는 모습이다.
Коркут Ата - легендарный тюркский поэт, мудрец и сказитель, создатель смычкового музыкального инструмента кобыз, который является непременным атрибутом искусства кочевников. Наследие Коркыта распространено в Азербайджане, Турции, Туркмении и в других тюркоязычных странах. На фотографии исполнитель играет на кобызе, который является наследием Коркыт Ата.
Коркут-Ата - легендарлуу түрк акыны, акылман жана жомокчу, кылдуу музыкалык кобыз аспабын жасаган. Кобыз - көчмөн маданиятынын ажырагыс атрибуттарынын бири болуп эсептелет. Коркыттын мурастары Азербайжан, Түркия, Түркмөнстан жана башка түрк тилдүү өлкөлөргө таратылган. Сүрөттө аткаруучу кобызда ойнойгону көрсөтүлгөн, Коркыт Атанын тукуму болуп саналат.
매(베르쿠트)를 이용한 사냥은 카작 민족의 오랜 문화유산이다. ‘베르쿠치’ 혹은 ‘쿠스베기’라고 불리는 사냥꾼들은 말을 탄 채 ‘타자’라고 불리는 사냥개를 데리고 사냥에 나선다. 매는 보통 늑대, 여우, 코르사크, 산염소를 사냥할 때 주로 활용되었다. 사진은 베르쿠트(매)와 베르쿠치(사냥꾼)가 함께 있는 모습이다.
Охота с беркутом является древней практикой социального и культурного наследия традиционных охотников казахского народа – кусбеги («құсбегі»), беркутчи («бүркітші») с прирученными и обученными охоте беркутами. Охота всегда проходит на конях обычно вместе с национальной казахской собакой – борзой «тазы». Беркутов использовали для охоты на волков, лисиц, карсаков, горных козлов. На фотографии представлен беркут с беркутчи.
Кусбеги («кусбегі») - бүркүт менен мергенчилик кылуу. Бул казак элинин социалдык жана маданий мурас катары илгертен келаткан салттуу практикасы. Бүркүтчү («бүркітші») – мергенчиликке бүркүттөрдү таптайт. Ууга (мергенчилик) мергенчи ат минип «тазыны» ээрчитип алып (бизче тайган) чыгат.
Мергенчилер бүркүт менен карышкыр, түлкү, тоо эчкилерин алдырат. Сүрөттө бүркүт турат.
카작인들은 신발, 의상, 유제품 보관통, 마구(馬具) 등을 만들 때 가죽공예를 사용해왔다. 또한 유목 생활을 하던 당시 장인들은 보관할 때 목재나 다른 재료들을 가죽으로 감싸 보관했다. 사진은 장인이 가죽 제품을 만드는 모습이다.
Изготовление кожаных изделий (каз. «тері өндіру») является одним из наиболее интересных видов казахского декоративно-прикладного искусства. Кожевенное искусство широко использовалось для изготовления обуви и одежды, упряжи и посуды для хранения молочных продуктов. Мастера применяли кожу для покрытия деревянных стволов и других изделий, являющихся первой необходимостью при кочевом образе жизни. На фотографии мастер делает изделие из кожи.
Казак көркөм кол өнөрчүлүктүн абдан кызыктуу түрлөрүнүн бири - булгаары буюмдарын жасоо (каз. «тері өндіру») болуп саналат. Булгаарыдан бут кийим, аркан жана сүт азыктарын сактоо үчүн буюмдар жасалат. Усталалар жыгачтардан жасалган буюмдарды тери менен капташкан, анткени көчмөн жашоо-тиричилигинде ал биринчи зарылчылык болуп саналган. Сүрөттө устанын териден жасалган буюмдары көрсөтүлгөн.
카작인들은 주로 양의 털, 목화, 명주실을 방직해서 카페트를 만들지만 낙타털이나 염소털로 만들기도 한다. 원칙적으로는 양의 털을 이용해서 매듭을 짓는다. 사진은 장인들이 카페트를 만들고 있는 모습이다.
Казахские ковры - тканые или узелковые изделия из шерсти или шелка. Для восточных, ковров материалом изготовления служат шерсть, хлопок, лен. В ремесле ткачества ковров используются в основном три материала. Это шерсть овец и натуральные хлопковые и шелковые волокна. В некоторых случаях применяется верблюжья и козья шерсть. Как правило, для изготовления узлов в ручном ковроткачестве применяются ворсовые волокна овечьей шерсти. На фотографии мастера делают ковер.
Казак килеми - жүндөн же жибек жиптеринен жасалат. Чыгыш килемдери жүн, пахта, зыгырдан жасалат. Килем токууда үч материал пайдаланылат. Бул кой жүнү жана пахта, жибек жипчелери. Айрым учурларда төөнун жана эчкинин жүнү колдонулат. Эреже катары, кол менен килем токуу үчүн койдун жүнү колдонулган. Сүрөттө чеберлер килем кылганы көрсөтүлгөн.
유르트는 원뿔 형태의 이동식 가옥으로 나무 골조와 위에서부터 덮은 펠트천막으로 구성되어있다. 둥근 형태와 분리가 불가능한 좁은 공간으로 인해 벽을 따라 둥그렇게 수납공간으로 사용했다. 공간이 분리되어 있지 않지만 유르트 안의 각 부분마다 목적이 다르다. 사진은 전통적인 방식으로 유르트 내부를 꾸민 모습이다.
Юрта представляет собой жилье округлой конусовидной формы, состоящее из сборно-разборного деревянного каркаса, который сверху покрывается специально-скроенным войлоком. Внутреннее убранство юрты складывается из предметов, изделий, созданных домашними промыслами в различных регионах Казахстана. Круговая форма юрты, отсутствие внутреннего деления на секции, ограниченность площади привели к размещению бытовых предметов вдоль кереге или на его головках, а также на уыках. Но, несмотря на отсутствие секций внутри юрты, каждая часть интерьера имеет свое традиционное назначение. На фотографии представлено традиционное убранство юрты.
Боз үй конус формасындагы тегерек үй, бүктөлүп жыйылган жыгачтардан турат, Үстү кийиз менен ылайыкталып капталат. Казакстандын ар кайсы регионунда жасалган буюм-тайымдар менен боз үйдүн ичи жасалгаланат.
Боз үйдүн тегерек формасы үйдүн ички көлөмүн чектегендиктен турмуш-тиричиликке керектүү буюмдар кереге менен уука жайгаштырылат.
Ал эми үй ичиндеги бөлүмдөрдүн жоктугуна карабастан, ар бир оокаттын жана буюмдун өз ордулары бар.
Сүрөттө улуттук боз үй көрсөтүлгөн.
‘오르테케’(산염소)는 관절이 구부러지는 산염소 모양의 작은 나무 인형으로, ‘다울마즈’라고 불리는 전통 북 위에 장치된다. 본래 오르테케 공연은 인형의 춤과, 음악, 연극으로 구성된다. 연주자의 음악이 시작되면 산염소 인형은 박자에 맞추어 춤을 춘다. 춤추는 산염소의 비밀은 전통기타 ‘돔브라’ 연주자의 손가락과 연결된 실이다.
В казахской традиционной культуре «Ортеке» («горный козёл») представляет собой гибкую деревянную фигурку горного козла, помещенную на традиционный барабан, называемый «дауылпаз». Оригинальность «Ортеке» заключается в комбинации театрального представления, музыки и кукольного танца. При игре фигурка делает забавные танцующие движения на твердой поверхности кожи барабана в такт ритму музыки, исполняемой музыкантом. Фигурка начинает двигаться от движения нитей, прикрепленных к пальцам музыканта, играющего на домбре (казахский музыкальный инструмент).
Казак салт маданиятындагы “Ортеке” (“тактеке”) жыгачтан жонуп жасалат жана ал добулбаска («дауылпаз») жайгаштырылат. «Ортекенин» өзгөчөлүгү - театр оюндарынын, музыка жана куурчак бийинин жыйындысы. Тактеке ыр ыргагы менен добулбастын (барабандын) бетинде көрөрмандардын күлкүсүн келтирген кыймылдарды жасайт. Тактекенин жиби домбра (казак музыкалык аспап) ойногон ырчынын колуна байланат, жана ал күү ойногон сайын кыймылдай баштайт.
말 사육에서 봄에 실시하는 의례는 세 가지가 있다. 먼저 ‘비에 바일라우’는 젖을 내는 암말을 무리에서 떼어놓는 의례를 말하는데, ‘첫 젖 짜기 의례’라고도 부른다. 다음은 종마를 무리에 붙여놓는 의례로 ‘아이그르 코수’ 혹은 ‘종마의 결혼’이라고 부른다. 세 번째는 말젖의 전통 가공음료인 ‘쿠므스’를 만들기 시작하는 의례인데 ‘쿠므스 무른드크’ 혹은 ‘첫 쿠므스의 의례’라고 부른다. 사진은 젖을 주는 암말을 무리에서 떼어놓는 장면과 종마를 암말 무리에 붙이는 모습이다.
Элемент включает в себя три календарных праздничных обряда: «бие байлау» – отделение дойных кобылиц от косяка или «праздник первой дойки», «айгыр косу» – присоединение жеребца к табуну или «свадьба жеребца». «Кымыз мурындык» – начало приготовления и употребления кумыса или «праздник первого кумыса». На фотографии изображен обряд отделения дойных кобылиц от косяка или «первая дойка», а также жеребец уходит со своим табуном в степь.
Бул майрам үч календардык бөлүктөн турат: «бие байлау» - бээни аттан бөлүү же “биринчи саан майрам”, «айгырга кошуу» – бээлердин үйүргө кошулушу же “бээлерди куутка киргизүү”. «Кымыз мурындык» – кымыз даярдоо же болбосо “биринчи кымыз майрамы”.
Сүрөттө бээлерди аттардан бөлүү же болбосо “биринчи саан” жана айгыр үйүрү менен талаага кетип бараткан учуру көрсөтүлгөн.
카자흐스탄어로 ‘제르게를리크’(보석공예예술)는 전통적인 은제품 제작과 관련된 지식과 경험을 뜻한다. 카자흐스탄에서는 오래 전부터 은으로 반지, 팔찌, 귀걸이, 목걸이, 버클 등을 만들어왔다. 그 중에서도 특히 문양이 조각된 은잔, 은접시, 은주전자 등 은식기류가 매우 귀한 것으로 여겨진다.
Ювелирное искусство (каз. «зергерлік») – знания и навыки в области традиционного казахского искусства изготовления серебряных изделий. С древних времен изготавливаются различные изделия из серебра: кольца, перстни, серьги, бусы, браслеты, кулоны, застежки и многое другое. Особенно высоко ценились драгоценные серебряные посуды, такие как кувшины, миски, кружки, украшенные гравированными изображениями.
Кымбат баалуу зергерчилик (каз. «зергерлік») - күмүш буюмдарды жасоодогу салттуу казак зергерчилик боюнча билимдер жана көндүмдөр. Байыркы жылдардан бери, күмүштөн ар кандай буюмдар жасалган: шакектер, сөйкөлөр, чачпактар, билерик жана дагы көп нерселер. Айрыкча күмүш идиштер жогору бааланган: табактар, кумгандар жана чынылар.
‘케스테’는 다양한 색상의 실로 하는 전통 수공예 자수를 말한다. ‘케스테’는 어원상 ‘체계’를 뜻한다. 40가지 이상의 다양한 자수 방법이 있다. 다양한 자수 방식들은 국립박물관이나 명절 행사에서 시연되곤 한다. 사진은 전통 자수공예로 장식한 모습이다.
Кесте – традиционная казахская ручная вышивка разноцветными нитками при помощи игл или крючка біз/ілгек/ілме и пялец кергіш. Семантика казахского слова кесте переводится как схема. Существует около 40 сложных и простых видов казахской вышивки. Широкое видовое разнообразие вышивки представлено в юртах в дни празднования обновления природы – Наурыза, Государственных музеях. На фотографии представлены вещи интерьера, которые украшены казахской вышивкой.
Кесте - казак салтындагы ийне же илгичтер менен ар түстүү жип менен сайылган саймалар bіz /іlgek/ іlme жана колго кергіш. Казак сөздүгүндө “кесте” - схема деп которулган. Казак саймаларынын татаал жана жөнөкөй 40 түрү бар. Саймалардын ар кандай түрлөрү Нооруз майрамында боз үйлөрдө жана мамлекеттик тарых музейинде көрсөтүлөт. Сүрөттө казак сайма менен кооздолгон кездеме көрсөтүлгөн.
복사뼈를 가지고 하는 전통놀이 ‘아시크 아투’
고대부터 현재에 이르기까지 카자흐스탄의 유목민들이 가장 즐기는 놀이인 아시크 아투(Assyk atu)는 양이나 염소의 복사뼈 ‘아시크’를 가지고 노는 게임이다. ‘아시크 아투’는 고고학 자료에서도 확인된바 유라시아 사람들의 가장 오래된 놀이이다. 예컨대 남부카자흐스탄의 보리자리(Borizhari) 매장지에서 6-8세기 경의 동물 복사뼈(Astragalus-Assykians)가 발견되었다. 이 발견을 통해 알게 된 다른 사실들은 과거 사람들이 아시크에 색을 입히거나 안쪽에 구멍을 뚫어 납을 붓고 무게감을 주는 방식으로 게임에서 이기려고 했다는 것이다. 아시크는 대개 5-6세에서 13-15세 되는 사내아이들의 놀이다. 이 게임에는 붉은 악마(Demon taban), 알샤(Alsha), 칸타라파이(Cantalapai) 등으로 불리는 여러 종류가 있다. 게임은 여러 가지로 변형되었지만 주된 아시크인 ‘사카(Saka)’로 상대방의 아시크를 넘어뜨리는 법칙은 같다.
줄 끊기 아기 걸음마 의례 ‘투사우 케수’
유목민들의 깊은 전통에 따라 텡그리 의식(Tengri Rite, 푸른 하늘의 신에게 바치는 제사 의식)인 ‘투사우 케수(Tusau Kesu)’가 전해지는 가운데, 의식의 의미에 대한 이해는 조금 변했다. 과거 조상들의 ‘투사우 케수(다리에 묶은 끈을 자르며 하는 걸음마)’나 ‘아샤메이가 밍추(Ashamayga Mingyzu, 6-7세 때 처음 말 등에 오르기)’ 같은 의식에는 삶이라는 여정의 시작과 그 새로운 세계에 대한 탐험의 의미가 함께 담겨 있었다.
또한 투사우 케수 의식에는 그 나름의 기능이 있다고 믿는 카자흐인들이 많다. 첫째로 아기의 신체발달을 가속해서 아기가 자신 있게 걷게 해주고, 더러 힘이 없는 아기가 잘 걷지 못하면 예식을 반복할 수도 있다. 둘째, 예식은 삶의 길에 대한 발견을 상징하고, 셋째는 부모가 존경하는 이에게 의식을 맡겨 그 사람이 아이에게 영적, 신체적 특질들을 전해줄 수 있다는 점이다. 의식의 하나로서 할머니가 손녀에게 직물을 짜는 세세한 기술을 보여주기도 한다.
코르키트-아타 서사시 문화 및 음악
이 영상은 카자흐스탄에 남아있는 중앙아시아의 위대한 음악가이자 시인인 ‘코르키트-아타(Korkyt-ata)’의 음악 유산에 대한 이야기이다. 그가 ‘코비즈(Kobyz)’라는 악기를 발명하고 여러 곡의 큐(Kyus, 음악 작품)를 작곡한 곳이 바로 이곳이었고, 그중 열 한곡이 오늘날까지 전해지고 있다. 시르다리야강변(Syr Darya River)에 자리한 코비즈 형태를 본떠 만든 거대한 코르키트-아타의 묘의 중요성에 대해서도 이야기한다. 또한, 세대에서 세대로 전해진 코비즈의 전통 제조방식을 보존하는 것과 다양한 그 모양새도 보여준다. 코비즈로 하는 놀이를 배우는 기본형태의 학습은 현재 교육기관 등을 통한 공적인 방식과 집이나 가족을 통한 비공식적인 방식으로, 멘토가 제자에게 지식과 기법을 전하는 체계로 전달된다.
카자흐 귀금속 공예
이 영상은 카자흐스탄의 귀금속 공예와 여타의 다른 공예기술들과의 차이점을 설명하고 있는데, 가장 큰 이유는 카자흐의 귀금속 공예가 전문적인 성격을 띠며 생산에 따른 특정한 사항들이 미리 정해져 있기 때문이다. 카자흐의 귀금속 공예는 특정 금속 재료를 구매해 사용하며, 개인별 특성을 가지는 등의 세부사항과 경험 및 지식을 세습적인 방식으로 전달한다. 영상은 카자흐의 보석 세공인들의 역사적인 작품들과 전통 금속 주조기술, 보석 장신구를 만드는 과정 및 카자흐 보석 세공인들이 금속에 새기는 문양에 대한 이야기들을 들려주는데, 주로 역사유산을 강조하는 대칭적 장식품과 문양들이 많다. 또 은이 가진 성스러운 가치와 은을 다루는 작업방식, 이러한 요소들을 후대에 물려줘야 할 중요성에 대해서도 다룬다.
카자흐 말 사육자들의 봄 전통 축제
이 영상은 카자흐 카나테(Kazakh Khanate, ‘카자흐의 칸국(國)’ 이라는 의미로, 과거 15-19세기에 존재했던 황금 제국-Golden Horde, 킵차크칸국, 징기즈칸의 손자 바투 칸이 흑해에서 헝가리에 이르는 지역에 세운 나라-의 후계 국가라 볼 수 있다)가 울르타우(Ulytau)에서 태동되었으며 카자흐스탄의 지리적 역사적 중심이 울르타우임을 보여준다. 울르타우가 위치한 중부 카자흐스탄에는 역사 유적들이 많은데, 특히 말 사육사들의 역사는 구석기 시대부터 지속되어온 것이다. 카자흐의 말 사육자들의 전통에 따라 카자흐인들은 젖을 내는 암말을 무리에서 분리시키는 ‘비예 바이라우(Biye Bay lau)’나 첫 번째 젖짜기 행사인 ‘아이기르 코수(Ayghyr Kosu)’, 또는 종마를 무리에 합류시키는 ‘종마 짝짓기’, 전통방식의 발효유 ‘크므스(Kymyz)’를 만들어 마시는 ‘크므스 무른드크크(Kymyz Muryndyk)’ 등의 의식을 행한다. 이러한 행사들은 각각 서로 불가분하게 연관되어 말 사육 주기를 중심으로 새로운 한 해의 생산을 알리는 것이기도 하다.
오르테케 – 카자흐 전통 꼭두각시 뮤지컬 인형극
오르테케(Orteke)는 나무로 산양을 만들어 ‘다우일파즈(Dauylpaz)’라는 전통 북에 올려놓고 북을 치며 한 손으로 인형을 조종하는 뮤지컬 형태의 인형극이다. 연극과 음악, 인형극을 결합한 독창성이 특히 돋보인다. 조종자가 악기를 연주하기 시작하면 ‘테케(염소)’라 불리는 풍부한 표정의 꼭두각시가 마치 살아나는 듯한 동작과 음악의 리듬에 맞춰 드럼의 피막의 단단한 표면에서 우스꽝스러운 춤을 추는 동작을 선보인다. 오르테케는 어떤 연주인가에 따라 제작자 개인별로 다른 모양과 크기로 만들어지고, 팔다리의 움직이는 부분의 개수가 다르거나 때로는 질주하는 모습을 표현하기도 한다.
카자흐 전통 현악기 ‘돔브라’ 제작 예술
고대로부터 카자흐 문화의 중요한 부분을 차지하는 악기 돔브라(Dombra)의 역사에 대한 이야기를 들려주는 영상물이다. 돔브라는 기본적으로 줄을 뜯으며 연주하는 2현 악기이며, 형태는 조금씩 다르지만 중앙아시아 전역에서 흔히 볼 수 있다. 돔브라로 쿠이(Kuy, 연주)를 행하는 것을 통해 유목민들의 정서를 교감한다. 전통과 원칙에 충실하게 제작한 돔브라의 재료는 사실 목재뿐이다. 한 토막의 나무를 사용해 돔브라를 만드는 전통은 나무가 성스럽고 비폭력적이라는 신화적 관념과 연관되는 것이기도 하다. 과거에는 돔브라를 제조하는 전체 공정에 4년이 걸렸다. 또한, 돔브라 장인이 특정한 연주자의 신체조건, 음성, 연주곡, 성별 등을 고려해서 악기를 만든 다음 특별한 영적 의미를 부여해 기부하기도 했다.
카자흐 전통 펠트 제조
이 영상은 어떤 민족이든 구성원들의 창의적 성취들을 결합해 그들 고유의 전통과 역사, 철학, 문화를 표현한다는 것을 보여준다. 펠트 제조는 카자흐의 가장 오래된 전통 중 하나이며 그 자체로 예술적, 미적 가치를 지닌 동시에 민족의 관습 및 의식과 밀접하게 관련된 상징적 표상이기도 하다. 펠트 제작에 쓰이는 양털은 봄과 가을, 일 년에 2차례 모으고, 양가죽은 그 역사적 가치와 함께 다양한 형태로 쓰인다. 또한 펠트 만드는 과정과 기술을 연극으로 상연하는 장면을 통해 전통적 펠트 제조 방식을 보존하는 하나의 방법을 제시한다. 펠트가 지닌 생태적 가치, 식물이나 돌 등 자연의 재료를 추출하는 방식, 자연 및 동물과 관련된 특정한 장식품들의 사용법도 확인할 수 있다.
전통 가죽공예
카자흐의 장인들이 가죽을 사용해 다양한 종류의 의복과 허리띠나 벨트 등 부속품, 신발, 접시, 마구 등을 제작하는 과정을 통해 카자흐 전통문화의 높은 수준을 보여주고 있다. 유목민들에게는 가죽을 원료로 한 뱃대, 고삐, 턱받이, 삼발이, 가죽 안장 등의 마구 제작이 중요한 경제 기반이었다. 또한 영상은 가죽용품을 만드는 전체 과정도 보여주고 있다. 먼저, 가죽을 무두질해서 처리한 다음 나무뿌리에서 추출한 염료에 넣고 끓인 뒤에 말린다. 다음 과정으로, 사용할 부분들을 꿰매서 잇고 아직 눅눅한 가죽에 장식품을 단다. 장식품이 준비되면 용기를 모래로 채워 건조한 다음, 모래를 쏟아버리고 제품을 다시 말리되 이번에는 바람으로 말린다. 이 과정을 거친 가죽 용품은 절대로 모양새가 변하지 않는다.
카자흐 전통 문양 자수 ‘케스테’
카자흐스탄의 여러 민속예술과 공예기술 중에서도 가장 독창적인 유형의 하나로 꼽히는 자수 전통 ‘케스테(Keste)’를 보여주는 영상물이다. 전문가들에 의하면 ‘케스테’라는 말은 고대 이란어의 ‘케스테’가 변해서 ‘케슈테(Keshte)’가 되었고, 그것이 문자 그대로 ‘그림을 그린’이라는 뜻의 ‘카쉬타(Kashta)’가 된 데서 비롯되었다고 한다. 옛날에는 거의 모든 여성이 자수를 했고, 이 예술이 어머니에서 딸에게 전달되었다. 가내 수공업으로 제조한 캔버스 천, 가죽, 스웨이드 천, 펠트뿐 아니라 수입 직물인 옷감 천, 실크, 면, 벨벳 등에도 걸작품들이 수놓아졌다.
전문가들은 또 자수틀을 사용해서 고리로 솔기를 꿰매는 전통적인 ‘비즈 케스테(Biz Keste)’ 방식의 이음매를 구분한다. 이 기술을 되살린 명예는 유명한 카자흐 미술가인 동시에 장식미술과 실용미술의 대가이며 몽골 출신의 카자흐족인 제이넬한 무하메드잔(Zeynelkhan Mukhamedzhan)의 몫이다. 현재 그는 알마티 대학에서 학생들에게 기술을 전수하고 있다.
